مطابق آیین‌نامه اجرایی سازمان زندان ها و اقدامات تأمینی و تربیتی، مسئولیت سلامت جسمی و روانی محکومان برعهده این سازمان و مدیریت زندان است. این وظیفه در مواد ۱۰۲ تا ۱۰۴ و ۱۱۱ تا ۱۱۸ آیین‌نامه مورد اشاره به‌صراحت آمده است.

مطابق ماده ۱۰۲ این آیین‌نامه، بهداری مؤسسه یا زندان مکلف است دست‌کم ماهی یک‌بار نسبت به‌ تست پزشکی کلیه محکومان اقدام نماید. در ماده ۱۱۱ آن نیز بهداری مؤسسه یا زندان موظف  شده از محکوم تازه‌وارد معاینه‌های کامل پزشکی به‌عمل آورد، و در صورت لزوم با انجام آزمایش های تشخیص طبی برنامه‌ریزی و حسب مورد نسبت به درمان یا معرفی وی به مراکز مربوط اقدام نماید.

در ماده ۱۱۳ آیین‌نامه مزبور تاکید شده است: «محکوم به محض احساس کسالت جریان را به مسئول امور نگهبانی زندان اطلاع داده و با اخذ معرفی‌نامه به بهداری مؤسسه یا زندان اعزام و دارو و دستورهای لازم پزشکی را دریافت می‌دارد.» در این ماده همچنین تصریح شده با تشخیص پزشک بهداری مؤسسه یا زندان در صورت ضرورت، محکوم بیمار در بیمارستان زندان بستری خواهد شد. و بالاخره براساس ماده ۱۱۸معاینه و در صورت نیاز معالجه محکومان بیمار به‌عهده اداره زندان است.

مواد متعددی از قوانین و مقررات جاری نقض شده تا دوست و هم‌فکرم دکتر علی رضا رجایی با وجود ابتلا به بیماری صعب‌العلاج و به‌دلیل تأخیر بیش از یک سال مسئولان قضایی و زندان برای دسترسی به خدمات درمان، پس از دو سال شیمی درمانی و پرتو درمانی ناچار شود تن به عمل جراحی سنگین داده و چشمش را از دست دهد و عوارض سنگین پس از عمل را خود، خانواده و دوستانش متحمل شوند. شرح آنچه در سال های پس از زندان بر علی رضا گذشته را تصاویر چهره مظلوم او دو سال پیش و امروز بهتر و بیشتر از هر توصیفی نشان می‌دهد.

مسئولیت بخش اعظم فاجعه امروز که بر علی رضا رجایی و بسیاری دیگر از زندانیان سیاسی عقیدتی گذشته برعهده مقامات سازمان زندان ها، مدیریت زندان و از همه مهمتر دادستانی تهران است. در طول سال های زندان در موارد متعدد پس از آنکه پزشکان بهداری زندان با اعزام علیرضا به‌دلیل شکایت از درد دندان (علامت بیماری) موافقت کردند، به‌دلیل مخالفت دادستانی مسئولان زندان از اعزام وی برای معاینه و درمان استنکاف ورزیدند و همین امر باعث شد تا وی بافاصله پس از آزادی و مراجعه به دندانپزشک و متخصص دریابد بیش از یکسال است به سرطان مبتلا شده و لذا متاسفانه تومور سرطانی فرصت داشته‌ تا به میزان زیادی رشد کند.

شرح دردها و رنج‌هایی که بر دکتر رجایی رفته از درد و رنج دیگر زندانیان سیاسی و عقیدتی که در معرض سخت‌گیری های غیرقانونی و محدودیت‌های غیرمتعارف قرار گرفته‌اند و با تشدید رنج‌ها و بیماری‌ها در زندان روبرو شده‌اند، کم و جدا نیست. هم اکنون زندانیان سیاسی و عقیدتی رجایی‌شهر نیز در معرض همین فشارهای بی‌منطق و غیرقانونی هستند. مسئولیت و عواقب  دنیوی و اخروی همه این مظالم دیر یا زود گریبان بانیان آن‌را خواهد گرفت.

چشم دکتر علیرضا رجایی و دو سال زندگی همراه با درد و رنج او حتی با مجازات، قصاص و دیه جبران نمی‌شود؛ او شایسته رنج‌هایش است زیرا با تحمل‌کردن رنج‌ها به آنها شرافت می‌بخشد و مثل بسیاری انسان‌های بزرگ این شایستگی را با صبوری نشان می‌دهد. اما آنان‌که آمر و عامل و مسبب چنین فجایعی هستند، چه پاسخی در برابر مردم، و خدای مردم خواهند داشت؟

فاعتبروا یا اولی الابصار

زیتون