روسیه و عربســتان به بهانه متوازن سازی بازار جهانی نفت به دنبال تصاحب بخشــی از سهم ایران هســتند و از سوی دیگر برخی اعضای اوپک، دســت در دســت آمریکا برای ضربه زدن به برخی بنیانگذاران این سازمان تلاش می کنند.
حســین کاظم‌پور اردبیلی نیــازی به معرفی ندارد. نماینــده دایمی ایران در اوپک اســت گفتگوی وی با شبکه اطلاع رسانی نفت و انرژی حاوی نکات مهمی اســت که مــی تواند برای ایران در آســتانه تحریم های آمریکا راهگشا و تعیین کننده باشد
با هم بخشی از گفتگوی نماینده ایــران در اوپک را میخوانیــم. کاظم پور اردبیلی چنین میگوید.
تذکرات موردی شــما به عربســتان و گاه روســیه چقدر در میزان تولید این کشــورها تأثیرگذار بوده است؟ آنچه من در هشــدارها گفته ام گوناگون است. از یکســو، روسیه و عربســتان به بهانه متوازن سازی بازار جهانی نفت به دنبال تصاحب بخشــی از سهم ایران هســتند و از سوی دیگر برخی اعضای اوپک، دســت در دســت آمریکا برای ضربه زدن به برخی بنیانگذاران این سازمان تلاش می کنند. در واقــع تلاش آقــای ترامپ بــرای ممانعت از حضور ایــران در بازارهای جهانی نفت خام ســبب گروگان گیری بازار از ســوی روسیه و عربستان که تمایل زیادی هم به قیمت هــای پایین نفت ندارند، شده است. هشــدارهای گاه و بــیگاه ما، ممکن اســت در کوتاه مدت تغییری در رفتار کشــورها نداشته باشد، زیرا هر کشــوری تلاش می کند نفــت را در قیمت بالا بفروشد تا درآمدش افزایش یابد، اما بی شک این هشــدارها و نحوه برخورد عربستان و روسیه با ایران در تاریخ ثبت خواهد شــد و آیندگان خواهند فهمید برخلاف ایران که برای ثبات بــازار نفت و عرضه مطمئــن انرژی بــه مصرف کننــدگان تلاش کرده است عربستان و روســیه به استقبال تحریم یکی از تولیدکنندگان اوپک رفته است. رفتــار قلدرمآبانه آمریکا هم بی شــک به ایران یا ونزوئلا ختم نخواهد شــد، همانگونه که با عراق و کویت خاتمه پیدا نکرد. این را هم باید بگویم که ما هیچگاه از تلاش هایمان دســت برنمی داریم و برای احقاق حق ایران تلاش خواهیم کرد.
با توجه به این که تولید نفت عربســتان و روسیه افزایش یافته، بنابراین هشدارهای شما تأثیری در تولید این کشورها نداشته است؟
تذکرات ما برای افزایش تولید نفت از ســوی این کشورها اگرچه بازدارنده نبود، اما سکوت هم بی شک چاره کار نیســت و نخواهد بود. هدف این کشورها، حداکثرســازی تولید و صادرات نفت خام در محدوده قیمت ۷۵ تا ۸۰ دلار برای شــخص نفت خام برنت است. یعنی درآمد بیشتر با افزایش تولید کمتر. افزایــش قیمــت نفــت اما بی شــک بــه نفع مصرف کنندگان نیســت و کشــورهایی مانند ژاپن، هند، چین و حتی اروپا باید هزینه فروش تسلیحات و هواپیما آمریکا به کشورهایی مانند عربستان و روسیه را بــا افزایش قیمت انرژی و حامل های آن پرداخت کنند. در واقع آمریکا با بالا بردن قیمت نفت می تواند پول حاصل از فروش تســلیحات به عربســتان و یا هواپیما به روسیه را زودتر وصول کند.
آیا دلیل نزدیک شدن روسیه به عربستان، نزدیکی این کشور به آمریکاست؟
بدون تردیــد یکی ازدلایل این موضوع اســت، زیرا حمایت آمریکا از ســعودی ها با پوشــش و ابزار قیمت انجام میشود و روســیه هم با نزدیک شدن به این کشور تلاش دارد از شرایط موجود به بهترین نحو اســتفاده کند، یعنی هم نفت را با قیمتبالاتر می فروشــد و هم گاز را. در این شرایط نه تنها سبب تضعیــف اقتصاد رقبای اصلی اش می شــود، بلکه با تولید کمتر، درآمد بیشتر را به دست میآورد.
بسیاری از کارشناسان داخلی و بین‌المللی به صفر رســاندن صادرات نفــت ایران را غیر ممکن می‌دانند، نظر شما در این باره چیست؟
معتقدم در شرایط کنونی به صفر رساندن صادرات نفت ایران تا ماه نوامبر حتی با حداکثرسازی تولید از سوی کشورهایی مانند عربستان و روسیه، عملیاتی نیســت، مگر ایــن که عربســتان و حتــی اروپا از ذخایرشان برداشت کنند. در واقع تا زمانی که تولید نفت کشــورهایی مانند عربســتان و روســیه افزایش نیابــد، روند صعودی قیمت نفت حفظ شود و برداشت از ذخیره سازی های راهبردی آمریــکا تدوام نیابد، آمریکا مجبور اســت به برخــی خریــداران نفت ایــران معافیت دهد که به دلیل محدودیت های بانکی به نفع ایران نیست و بیشتر به نفع عربستان و روسیه است تا در شــرایطی که قیمت نفت در محدوده ۸۰ دلار قرار دارد درآمد بیشتری کسب کنند.
برای مقابله با تحریم نفت چه باید می‌کردیم که نکردیم؟
اینکــه ما در مقولــه تحریم چه بایــد می کردیم و نکردیم خیلی کلی اســت ابعــاد مختلفی دارد، اما بی شــک پرهیز از خود تحریم بهترین کاری بود که می توانستیم انجام دهیم. برجــام یک گام درســت بود که اگرچــه دیر، اما برداشــته شــد و با اجرای آن تحریم های هسته ای شــورای امنیت هم لغو شــد. البته در برجام حساب ویژهای روی روسیه، چین و اروپا باز کردیم، اما منافع این کشورها در تداوم نداشتن شعارهایشان است. رســاندن ظرفیت تولید نفت ایــران به ۶ میلیون بشکه در روز می توانست یک اقدام مفید دیگر باشد که دســتیابی به این رقم بدون همراهی مسئولان ارشد کشور، امکان پذیر نبود و نیست. افزایش متناســب با ذخایــر نفت ایــران نیاز به سرمایه، فناوری و بازار دارد که نزد مصرف کنندگان بزرگ اســت. همانطور که می دانید ضریب برداشت از میدان های نفتی ایران هم اکنون نســبت به سایر کشورهای بسیار پایین است.
وزیر انرژی آمریکا به‌تازگی دیداری با محور ایران با وزیران انرژی عربستان و روسیه داشته اســت، این دیدارها چقدر می‌تواند تولید نفت ایران را تحت فشار قرار دهد؟
باید منتظــر نتایج این دیدارها مانــد، اما این که همه علیه ایران هســتند تردیدی نیست. همانگونه که عنوان کردم روسیه و عربستان هم اکنون قادر به افزایش حجم بالایی از تولید نفت نیســتند، اما شاید بتواننــد ظرف ۶ ماه تا یک ســال آینده در مجموع تولید خود را ۸۰۰ هزار تا یک میلیون بشــکه در روز افزایش دهند. عــراق و لیبی (در صورت برقــراری آرامش) تنها کشورهایی هستند که در بهترین حالت می توانند به ترتیب ۱۵۰ هزار و ۲۰۰ هزار بشــکه در روز به تولید نفت خود بیفزایند، بنابراین عربستان و آمریکا نیز باید برای ایجاد توازن در بازار از ذخایرشان برداشت کنند، حتی اروپا در صورت رسیدن قیمت نفت به ۹۰ دلار برای هر بشکه مجبور به این کار خواهد شد، اما باید روی تک تک این بشکه ها و زمان بندی انجام آن با اعضای اوپک مذاکره کرد.